Keskin Bıçak

Son yıllarda "özgüven" sözcüğünü kullanmak çok moda oldu. Artık, araba, sigorta poliçesi, futbolcu, hatta hatta ruj satışlarında bile özgüven sözcüğü sık sık kullanılıyor. Bu sözcük herkese farklı şeyler ifade ediyor. Öyleyse, önce bu sözcüğü insanlar için kullandığımızda ne anlama geldiğini netleştirmemiz gerekir.

Pek çoğumuzun da bildiği gibi en çok karşılaşılan tanım şudur: "Özgüvenli insanlar, kendilerinden memnun ve kendileriyle barışık insanlardır."

Genel anlamda bu kavram çok net değildir ve kendimiz ya da çocuklarımız hakkında "kendinden memnun" ya da "kendisiyle barışık" terimlerini kullanmak isteyince, hemen birtakım sınırlamalar koymamız gerektiğini farkederiz. Ve işte bu noktada, "Özgüvenli insan nedir?" sorusunun yanıtını tam olarak verebilmenin önemini kavrarız.

"Süper Confidence" (Süper Özgüven) adlı kitabımı yazmam konusunda talepler gelmeye başladığında, özgüven sözcüğünün tanımı üzerinde çok düşünmüş ve özgüveni oluşturan değişik özelliklerin bir analizini yapmak zorunda kalmıştım. Bunu da, özgüvenli olduklarından çok emin olduğum insanlarda gözlemlediğim nitelik ve becerilerin bir listesini yaparak başarmıştım. O günden beri de, bu listenin pek çok değişik alanda yararını gördüm. Öncelikle, bu liste benim özgüven geliştirme programlarını daha etkin bir şekilde planlayıp, uygulayabilmemi sağladı. Ayrıca bu liste, kurslarıma katılan bireylerin ve okuyucularımın "özgüven eksiklikleri" konusunda paniğe kapılmamaları gerektiğini, çünkü sorunlarının başedebilecekleri kadar küçük parçalara ayrılmış olabildiğini öğretti. Bundan başka, bu listeyi kendinizi kontrol edebileceğiniz bir mekanizma olarak kullanabilmeniz de mümkün. Örneğin, ben özgüvenimin azaldığı dönemlerde, bu listeyi tarayıp "zayıf" olduğum noktaları saptıyorum ve kendi ruh sağlığımı korumak için bir "kurtarma planı" düşünüp uygulamaya koyuyorum.

Kendi "özgüven analizlerime başladığımda, birbirinden farklı, ama birbirini tamamlayan iki değişik özgüvenin varlığını farkettim: iç ve dış özgüven, iç özgüven kendimizden memnun ve kendimizle barışık olduğumuza dair inancımız ve bu konuda hissettiklerimiz; dış özgüven ise, dışarıya kendimizden emin olduğumuz şeklinde verdiğimiz görüntü ve davranışlardır, iç ve dış özgüven birbirlerini tamamladıkları için, kendi içlerinde birtakım eksiklikler olsa bile, birlikte çok güçlü ve etkin bir bütün oluşturmaktadır.

Şimdi, bu iki değişik özgüven türünü daha derinlemesine inceleyelim ve her birinin çocuklarımızın duygularında, davranışlarında ve performanslarında ne tür sonuçlar ortaya çıkardığını görelim. Bu iki bölümü okurken, sizi ilgilendiren kısımları not edin. Belki de bunlar, çocuklarınızda desteklenmesine ve geliştirilmesine gerek olan konulardır.