Keskin Bıçak

Anne Ve Baba

Bir erkeğin, eşinden çocuk istemesi anlamında kullanılan bir Islâm hukuku terimi.

Islâm toplumunun güçlü olmasına önem veren dinimiz çocuk ve neslin çoğalmasını benimsemiş ve bunu teşvik etmiştir. Nitekim Hz. Peygamber (s.a.s.): "Çok doğuran sevimli kadınla evlenin, zira ben (kıyamet gününde) sayınızın çokluğuyla (diğer) ümmetlere iftihar ederim" (Ahmed b. Hanbel, I, 412). buyurmuştur.

Enes b. Mâlik'in hanımı ümmü Süleym'in Rasûlullah (s.a.s.)'a "Ya Rasûlallah! Enes senin hizmetkârındır, onun için Allah'a dua et." demesi üzerine Rasûlullah (s.a.s.) "Ey Allah'ım, onun malınıve çocuklarını çoğalt ve ona verdiklerine bereket koy" şeklinde dua etmiştir.

Ayrıca çocuk, bir evin neşesi, anne ve babanın teselli kaynağıdır. Çocuğu olmayan bir aile, geleceğine umutla bakıp şevkle çalışamaz. Nitekim Hz. Zekeriyya (a.s.), neslinin devamı için Allah (c.c.)'a şu duada bulunmuştur:

"Doğrusu ben, arkamdan iş başına geçecek olanlardan endişe ediyorum. Karım da kısırdır. Tarafından bana bir veli (oğul) ver ki, bana varis olsun. Rabbim, onu rızana lâyık kıl!" (Meryem 19/5-6)

Bir kızı evlendirmek ya da nikâhdan sonra teslim etmek için, onun anne-Babasından, ya da akrabasından birinin: "ağırlık", "başlık", "kaftanlık", "abilik", "dayılık" gibi adlarla para, ya da başka birşey alması, rüşvet türünden olduğu için haramdır: Bu aynı zamanda şerefli yaratılan bir insanı, meta' gibi parayla satmak anlamına da geldiğinden, çok çirkin bir şeydir. Bir babanın kızına, onu parayla satmasından daha büyük hakareti düşünülebilir mi?

Işin garibi, Anadolumuzun birçok yöresinde bu uygulama vardır ve adına da açıktan açıga "satmak" tâbir olunur. Imam-Hatip Okulu'nun iki yılını okuduğum Yozgat'ta, sınıf arkadaşımın; "ablamı bu sene sattık" sözünü çok ilginç bulmuştum ve hâlâ unutamıyorum.

Işin bir diğer kötü yönü daha vardır: Islâm'ı her fırsatta lekelemek isteyen egemen güçler, Anadolu'daki bu uygulamayı, ustaca ifadelerle Islâm'danmış gibi gösterir ve İslâm'dan çok kendilerine yakın olan bu cahillerin suçunu İslâm'a malederler. Bu uyguIamayı yapanlar, bir de buna sebep oldukları için sorumludurlar.

Ebeveynlik, sadece olduğunuz bir şey değil, yapınanız gereken bir görevinizdir. Anne-baba olmak, eylemi gerektirir. Ebeveynlik; İslam, yaşam, ilişkiler, dürüstlük ve saygı gibi konularda çocuğunuzun neleri bilmesi gerektiğine karar vermenizi de içerir. Kendi kişisel karakterlerini oluştururken çocuklarmıza belli konularda yardım etmeyi kapsar. Anne baba olmak, çocuğumuza nasıl bağımsız ve sorumluluk sahibi iyi müslümanlar olacağı hususunda örnek olmayı gerektirir.

İslam'a ve insanlığa hizmet eden, huzurlu bir dünya ve aile için sağlıklı nesillere ihtiyaç vardır, bunun için de kadınlarımıza çok büyük görevler düşünmektedir. Kadınlarımız çocuklarmın elbiselerinin temizliğine gösterdikleri özenden daha çok kalplerinin temizliğine, çocuklarmın karmlarmı doyurmaya gösterdikleri özenden daha fazlasını kafalarmın doyurmaya özen göstermek zorundadır, aksi halde çocuklarımız bir canavar olarak yetişecektir.

- Çocuk donmamış beton gibidir. Üzerine ne düşerse izi kalır.

- Çocukların nasihattan çok iyi örneklere ihtiyacı vardır.

- Çocuğunu iyi eğiten kimse, düşmanının bel kemiğini kırar.

- Çocuğun ortaya koyacağı şahsiyet; fıtrî değil kesbiîdir, terbiyevîdir.

Sevgili anne ve babalar, Çocuğunuzu.............

-Hoşgörüyle yetiştirirseniz, Sabırlı olmayı öğrenir.

- Destekleyip yüreklendirirseniz, Kendine güven duymayı öğrenir.

- Yaptığı güzel şeyleri över ve beğenirseniz, Takdir etmeyi öğrenir.

- Hakkına saygı gösterirseniz, Adil olmayı öğrenir.

- Güven ortamı içinde yetiştirirseniz, İnançlı olmayı öğrenir.

- Kabul ve onay gösterirseniz, Kendini ve başkalarını sevmeyi öğrenir.

- Aile ortamı içinde dostluk ve arkadaşlık gösterirseniz, Bu dünyada mutlu olmayı öğrenir.

- Sevgi içinde büyütürseniz, Güvenmeyi öğrenir.

- Sürekli eleştirirseniz, Kınama ve ayıplamayı öğrenir.

Her dinin bir ahlâkı vardır; İslâm'ın ahlâkı da hayadır. Bu prensip dahilinde gençlere hayadan, iffetten, namustan bahsedince o kadar şaşırıyorlar ki kendimi bir başka dünyadan gelmiş gibi hissediyorum. Bu konuları anlatabilmek iğne deliğinden deveyi geçirmek kadar zor geliyor.

Bir eğitimci olarak etrafımda gelişen olayları daha dikkatli gözlemleme ihtiyacı hissetmekteyim. İçinde bulunduğumuz olumsuz hayat şartları, aile yapımızda çok büyük değişikliklere neden oluyor. Bu değişikliklerin git gide olumsuz yönde artması doğrusu çok korkutucu. Bütün olarak aile, birey olarak anne, baba, kız çocuk, erkek çocuk, yaşlı ebeveyn, yakın akrabalar hak ve vazifelerini unutmuş ve bir karmaşa içinde sürükleniyor.

- Çocuklarınızı can sıkıntısını gideren bir eğlence aracı olarak görmeyin.

- Çocuklarınızın sizi nasıl mutlu ve umutlu edeceklerini düşünürken, siz de onları nasıl mutlu ve umutlu edeceğinizi düşünün.

-Çocuklarınızı küçük yaştan kendi şahsi ihtiraslarınıza ve kaprislerinize kurban etmeyin.

- Çocuklarınızın daima kendi varlıklarını gösterici, ilgi çekici, sevgi toplayıcı olmak için durmadan taklit edip duracaklarını unutmayın.

- Çocuklar teyp gibidir. Ne verirseniz onu alırlar. O halde onlara neyi nasıl vermeniz gerektiğini bilin.

- Anneler; düşüncelerinizin, sevinçlerinizin, muhakkak ki sizin canınızla, kanınızla beslenen karnınızdaki yavrunuza en fazla tesir edeceğini bilin.

- Çocuk anneliğin şeref tacıdır. O halde her anne bu tacı liyakatle taşımayı bilsin.

- "Cennet"in niçin annelerin ayakları altında olduğunu önce anneler bilsin.

- Çocuklarınıza karşı sevgi ve şefkatte ölçülü olun. Onları ne ihmal edin, ne de gereğinden fazla sevgi ve şefkate boğun.

- Hayatın yokuşlarına tırmanmaktan korkmayın. Mutlaka zirveye ulaşıp herkesin gönlünün kahramanı olmaya bakın. Sakın hayalperest ve maceraperest olmayın.

- Her doğan gün sizin için masumiyetine doyamıyacağınız derecede güzelliktedir. Siz siz olun o masum günlerin kirleticileri olmayın.

- Hedefinize ulaşabilmeniz için "dolu bir şarjör iyi kavranmış bir kabza, örselenmemiş bir yiv, tutukluk yapmayan bir mekanizma, gezden gözden arpacıktan bakan parlak bir göz, nihayet titremeyen bir el ister." Bunu iyi bilin, buna göre hareket edin ve mutlaka hedefinize varmak için çırpının.

- Güçlü olabilirsiniz, ama gücünüzü asla kötü alışkanlıkları çoğaltmak için kullanıp ta beyhude olarak harcamayınız ve harcanmayınız.

- "İnsan için çalıştığından başka bir şey yoktur" ilahi ilkesini iyi anlayın.

- İnsana evvela "insan" olduğu için değer verirseniz mutlu ve başarılı olursunuz.

- İşinizi en iyi ve en mükemmel bir şekilde yapmaya bakın.

- Uzmanlar, pedagoglar, psikiyatristler derler ki "iki insan olunmamalıdır."

KARŞILIKLI DAYANIŞMA (YETİŞKİNLER)

- İhtiyaçların önemlidir.

- Sen olabilir ve başkalarının eşsizliğine saygı gösterebilirsin.

- Hem bağımsız, hem de dayanışma ihtiyacında olabilirsin.

- Yıllar geçtikçe, gelişimine, ailene, arkadaşlarına, içinde yaşadığın topluma ve tüm insanlara bağlılığını geliştirebilirsin.

- Bu bağları oluşturup daha sonra bunları kendi değerlerine, sebeplerine, rollerine ve görevlerine bağlı olarak deneyebilirisin.

- Kurduğun her bağa bir katkıda bulunmaktan sorumlu olabilirsin.

- İcad edici, üretici ve neşeli olabilirsin.

- Aklına güvenebilirsin.

- İnsanlara, rollere, hayallere ve kararlara merhaba ya da güle güle diyebilirsin.

- Sevgin olgunlaşacak ve genişleyecek.

Çocuklarımız varsa ve onlara sahip çıkabiliyorsak "yarınlar bizimdir" diyebiliriz. Çocuklarına değer veren milletler ve devletler "ümid" ve her şeyi" olarak görürler onları...

En güzel düşler, güzide hayaller, muazzam ve geniş ufuklu düşünceler hep çocuklar içindir. En zirve sevgiler ve çoşkular da yine onlar içindir...

Buna rağmen nasıl oluyor da dünyanın dört bir yanında açlıktan ölen, eğitimsizlikten çürümeye terk edilen, adeta sahipsiz bırakılan, "suçlu çocuk yoktur" denilmesine rağmen, hala milyonlarca çocuk çeşitli şekillerde suça itilebiliyor ve ıslah evlerine düşebiliyor. Ne hazin değil mi?

Şimdi bu mevzuda, yani çocuğu suça iten sebeplerin neler olduğu mevzuunda Pedagog Fazilet Yavuz'un görüşlerine ve tavsiyelerine kulak vermeli diyoruz:

KİMLİK, CİNSELLİK VE AYRILMA (ERGENLER)

- Kim olduğunu bilebilirsen, bağımsızlık için gerekli becerileri deneyip öğrenebilirsin.

- Cinsellik ve şefkat arasındaki farkı öğrenebilirsin ve ihtiyaçlarından, avranışlarından sorumlu olabilirsin.

- Kendine ait ilgiler, bağlantılar ve sbepler geliştirebilirsin.

- Eski becerilerini yeni şekillerde kullanmayı öğrenebilirsin.

- Seni bir yetişkin olarak görmeyi sabırsızlıkla bekliyorum.

- Sevgim daima seninle olacaktır ve gerektiğinde benden yardım isteyeceğin konusunda güveniyorum.

YAPILANMA (OKUL ÇAĞI)

- Evet ya da hayır demeden önce düşünebilirsin ve hatalarından ders alabilirsin.

- Ne yapacağına karar verirken sana yardımcı olması için sezgilerine güvenebilirsin.

- Senin için uygun şeyleri yapmanın bir yolunu bulabilirsin.

- Diğerleriyle yaşamana yardımcı olacak kuralları öğrenebilirsin.

- Ne zaman ve nasıl karşı çıkabileceğini öğrenebilirsin.

- Kendin için düşünebilir ve sıkıntıda kalmak yerine yardım isteyebilirsin.

- Farklı olduğumuz zamanlarda bile seni seviyorum. Seninle birlikte büyümeyi seviyorum.

Sevme ve sevilme, çocuğun en önemli ihtiyacı. Anne-babasının ve çevresindeki insanların ona sevgiyle yaklaşması, sağlıklı gelişimi için şart. Sevgi çocuğun kendine güvenini sağlar.

Sevme ve sevilme, çocuğun beslenme ve uykuyla birlikte en zaruri, en önemli ihtiyacı. Çocuk daha dünyaya yeni geldiğinde kendini sevgi ve şefkat halesiyle çevrelenmiş bir ortamda bulur. Anne-babasının ve çevresindeki insanların ona sevgiyle yaklaşması sağlıklı gelişimi için şart.

Sevgi, kısaca çocukla ilgilenmek, onun sorunlarına, sevinçlerine ortak olmak, onunla bir şeyleri paylaşmak ve ona güven ve değer vermek... Her şeyde olduğu gibi duygularının gelişimi için sevgide de denge önemli. Yerinde ve zamanında gösterilen sevgi, çocuğun geleceğe daha güvenli bakmasını sağlar. Çocuk, sevildiğini bilmeli.

Sevgiyle Bütün Engeller Aşılır

Çocukların "kişilik gelişmeleri ve sağlıklı yetiştirilmeleri" nasıl olmalıdır?

- Kişilik gelişimi yönünden en önemli dönem, ruh sağlığının temellerinin atıldığı 0-6 yaş arasıdır. Hayatının bu devresini yeterli ilgi ve sevgiden mahrum geçirmiş çocukların, yetişkinlik yıllarında ruhi açıdan bazı dengesizlikler gösterme ihtimali büyüktür.

- Aslında çocuğun ruh sağlığı hamilelik öncesine dayanır. Anne ve baba adayının birbirini seven, anlayışla yaklaşan çift olmaları önemlidir. Anne-baba, çocuk yetiştirmeye istekli ve gerekli şartlara sahip olmalıdır. Ayrıca çocukların cinsi eğitim, güven duygusu, ailede yeri olma, sevgi, ilgi, şefkat ve benzeri ihtiyaçlarını karşılamada mes'uliyet hissi taşımalıdırlar.

GÜÇ VE KİMLİK (3 YAŞTAN 5 YAŞA KADAR)

- Kim olduğunu araştırabilir diğer insanların kim olduğunu bulabilirsin.
- Aynı anda hem güçlü olup, hem de yardım isteyebilirsin.
- Güçlü olmak için değişik yollar ve roller deneyebilirsin.
- Davranışlarının sonuçlarını bulabilirsin.
- Hissettiğin her şeyi kabul ediyorum.
- Neyin hayal, neyin gerçek olduğunu öğrenebilirsin.
- Seni olduğun gibi seviyorum.

DÜŞÜNMEK (18. AYDAN 2 YAŞA KADAR)

- Kendini düşünmeye başladığın için memnunum.
- Kızgın olman normal, ama bu sebeple kendine ve başkalarına zarar vermene izin veremem.
- İhtiyaç duyduğunda hayır diyebilir ve konuları sınırlı zorlamayı deneyebilirsin.
- Kendini düşünmeyi öğrenebilirsin ve ben de kendimi düşüneceğim.
- Aynı zamanda hem düşünüp hem de hissedebilirsin.
- Neye ihtiyacın olduğumu anlayabilir ve bunun için yardım isteyebilirsin.
- Benden ayrı olabilirsin ama ben seni sevmeye devam edeceğim.